Memorial Kayseri Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uzman
Diyetisyen Betül Merd, üzümün yararları ile ilgili bilgiler
verdi.
Yaz mevsimiyle birlikte sofraları renklendiren üzüm, yüksek besin
değeri ve antioksidan içeriği sayesinde ön plana çıkıyor.
Anadolu’daki tarihi binlerce yıl öncesine uzanan bu değerli
meyve, sadece lezzetiyle değil aynı zamanda vücuda sağladığı
faydalarla da dikkat çekiyor. Yeşil, mor veya koyu mavi
renkleriyle üzüm, dünyanın dört bir yanında yetiştirilebiliyor ve
çekirdekli ya da çekirdeksiz olabiliyor.
Üzümün sıcak bölgelerde yetiştiğini söyleyen Betül Merd, "İnce ya
da kalın kabuklu ve sulu yapısıyla tatlı bir meyve olan üzüm,
sıcak ve güneşli iklimlerde yetişir. Üzüm, cinsine göre yaz
ortasında ve sonbahar sonuna kadar hasat edilir. En olgun
hallerinde toplanan meyvenin beyaz, siyah, kırmızı, mor gibi pek
çok rengi vardır. Her çeşidinin aroması kendine özgüdür.
Tatlılığı doğal şekerlerden gelir ve bu nedenle hem enerji verir
hem de ağızları tatlandırır. Üzüm yetiştiriciliğinde Türkiye,
dünyada sayılı ülkeler arasında yer almaktadır. Ege Bölgesi başta
olmak üzere Manisa, Denizli, İzmir gibi iller hem sofralık hem
kurutmalık üzüm üretiminde ön plandadır. Sıcağı seven üzüm, aynı
zamanda Akdeniz, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde de
verimli şekilde yetiştirilebilir. Dünyada ise İtalya, Fransa, ABD
ve Çin büyük üzüm üreticileri arasında yer alır" dedi.
Merd, üzümün vitamin ve mineral deposu olduğunu söyleyerek, "Su
oranı yüksek ve doğal şeker içeriği nedeniyle enerji veren üzüm
bir meyvedir. 100 gram taze üzüm yaklaşık 70-80 kcal içerir.
Ayrıca içeriğinde; C vitamini, K vitamini, B6 vitamini, potasyum,
bakır, manganez gibi mineraller
Resveratrol ve flavonoidler gibi antioksidan bileşenler açısından
da zengindir. Resveratrol, üzümün özellikle kabuğunda bulunan bir
birleşiktir ve kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkisiyle
bilinmektedir" ifadelerini kullandı.
"Üzümün birçok yararı var"
Üzümün yararları hakkında bilgiler veren Merd, "Uzun süreli ve
dengeli tüketildiğinde üzümün birçok yararı bulunmaktadır. Kalp
sağlığını destekler, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olabilir.
Yapılan bir araştırmada üzümdeki resveratrol bileşiğinin
antioksidan ve antienflamatuar özellikler içerdiği
belirlenmiştir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Üzüm çok sayıda
antioksidan içerir. Kuersetin, mor ve siyah üzümlere renklerini
veren bir antioksidandır. Nörodejeneratif hastalıklara karşı
koruma sağlar. Araştırmalar, üzümlerin Alzheimer hastalığının
başlangıcına karşı bir miktar koruma sağladığını göstermiştir.
Sindirim sistemini destekler, kabızlığa karşı faydalıdır. Ayrıca
üzüm, kilo kontrolü sağlamaya yardımcı olabilecek besinler
açısından zengin, düşük kalorili bir atıştırmalıktır. Cilt
sağlığına katkı sağlar, özellikle çekirdekli türlerde anti-aging
etkileri vardır. Bazı araştırmalar, üzümlerde bulunan bir
birleşik olan resveratrolün yaşlanma sürecini yavaşlatabileceğini
göstermektedir.
Enerji verir, yorgunluk hissini azaltabilir. Üzümde eser miktarda
melatonin bulunur. Melatonin, beyinde üretilen ve dinlendirici
bir uykuyu destekleyen bir hormondur. Üzüm kemikleri güçlendirir.
K vitamini, kalsiyum, magnezyum ve potasyum açısından zengindir.
Bu temel vitamin ve mineraller kemik sağlığını destekler. Bunları
yeterli miktarda almamak kemik kırığı riskini artırabilir"
dedi.
Tüketirken bu kurallara uyun
Üzüm tüketirken uyulması gereken kurallar hakkında konuşan Betül
Merd, "Üzüm sağlıklı bir meyvedir ama porsiyon kontrolü çok
önemlidir. Özellikle insülin direnci, diyabet ya da kilo kontrolü
hedefi olan bireylerde aşırı tüketimi önerilmez. Taze üzüm için
bir porsiyon yaklaşık 15-20 tane (bir küçük salkım) olarak
düşünülebilir. Kuru üzüm ise yoğun şeker içerdiğinden, 1 yemek
kaşığı kadar ile sınırlandırılmalıdır. Üzümü yanında çiğ badem ya
da yoğurt gibi protein içeren gıdalarla birlikte tüketmek, kan
şekerinin daha dengeli seyretmesini sağlar" ifadelerini kullandı.